Nasıl senaryo yazılır sorusuna cevap vermeden önce şu bilinmelidir ki senaryolar, film ya da dizi sektörüne yazılan teknik metinlerdir. Bu nedenle içerisinde romanlarda sıklıkla yapılan soyut anlatım biçiminden uzak durulması zorunludur. Senaryoda yazılan her cümlenin çekim anlamında bir karşılığının bulunması gerekmektedir. Kısacası nasıl senaryo yazılır sorusu ile ilgili dikkat edilmesi gereken birinci kural soyut kavramlardan uzak durmaktır. Örneğin “Ali içeri girer. Etrafına bakınıp boş gördüğü bir masaya yönelir, sandalyeye oturur” cümlesi, senaryo yazımında tamamen somuttur ve doğru bir aksiyondur. Eğer senaryoda “Ali işinden ayrılmayı çok istemektedir” yazarsak, bu soyut ifadenin karşılığını ne yönetmen ne de oyuncu veremeyeceği için yanlış yazmış oluruz. Ali’nin işinden ayrılmak istemesini somut bir şekilde izleyiciye aktarmamız, anlatmamız gerekmektedir.

OTURDUĞUNUZ YERDEN SENARYO EĞİTİMİ ALMAK İSTER MİSİNİZ?

SİNEPLUS AKADEMİ ONLİNE VİDEO EĞİTİMLERİ İLE OKUDUKLARINIZI İZLEYEBİLİR, KENDİ SENARYONUZU YAZABİLİRSİNİZ!

DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN TIKLAYIN

Nasıl senaryo yazılır dediğimizde karşımıza çıkan ikinci kural senaryonun yazım dilidir. Senaryolar geniş zamanda yazılırlar. Örneğin “Ali içeri girer” dediğimizde girme eyleminin geniş zamanda verildiğini görmekteyiz.

Senaryo yazımı konusunda üçüncü kural da yazarken yönetmenin işine karışmamaktır. Senarist olmak ve yönetmen olmak kendi içlerinde farklı disiplinleri barındırdığından senaryo yazarken kameranın açısına karışmak yönetmenin çalışma alanına müdahalede bulunmak anlamına gelmektedir.

Nasıl Senaryo Yazılır

Senaryo yazmak demek, senaristin uzun yolculuğunun en son dönemecidir. Nasıl senaryo yazılır diye sorduğumuzda pek çok kişi senaryo yazmaya başlamadan önce yapması gereken ön hazırlığı atlar. Ön hazırlık senaryo yazmadan önce yapılması tavsiye edilen bir şey değil, yapılması zorunlu olan bir aşamadır. Ön hazırlık yapmadan senaryo yazmaya başlamak, araba kullanmayı yeni öğrenen birisinin İstanbul trafiğinde araba sürmesine benzer. Siz o arabada yer almak ister misiniz? İnanın senaryonuzu okuyan yapımcılar da eğer bir ön hazırlığınız yoksa aynı duyguları hissederler.

Ön Hazırlık Süreci

Sinopsis Nasıl Yazılır?

Ön hazırlığın ilk aşaması filmimizin sinopsisini yazmaktır. Sinopsis, filmin anlatılabilecek en kısa özetidir. Genellikle de 1 sayfayı geçmemelidir. Nasıl senaryo yazılır konusunda aslında aklımıza gelen ve bundan güzel film olur dedirten bir noktanın vücut bulmuş halidir. Faydalarından bir tanesi, eğer yazdığımız sinopsisi beğenir ve ondan iyi bir film senaryosu çıkacağına inanırsak yolumuza devam ederiz. Diğer faydası da yapımcıların senaryomuzu okumaya karar vermede ikna edici nokta olmasıdır. Doğru söylemek gerekirse senaryomuzun tamamını okumaya hiçbir yapımcı gönüllü olmayacaktır. Onları heyecanlandıracak ve senaryomuzu bir solukta okutacak silah, yazdığımız 1 sayfalık sinopsistir. Sadece ana karakteri tanıtması ve okuyan kişiye filmin nasıl bir film olacağı konusunda bir ışık yakması yeterli olacaktır.

Film Hikayesi nasıl Yazılır?

Nasıl senaryo yazılır sorusunda Sinopsisi yazdıktan sonra onu biraz daha uzatıp yan karakterleri de ekleyip karakterimizin yaşayacağı macerayı detaylandırırsak filmin hikayesini yazmış oluruz. Bu da ön hazırlık sürecinde bir gerekliliktir. Çevremizdeki birçok insan “hayatımı anlatsam film olur” yaklaşımıyla kendi hayatlarını, dünya üzerindeki milyarlarca insanın hayatından farklı göstermeye çalışmaktadır. Aslında şunu söylemekte fayda var ki hayatımız bir film olamayacak kadar monotondur ve klişelerden oluşur. Yani kardeşimiz ya da eşimiz bir gün kaçırılıp bizden kimse 1 milyon dolar fidye istemeyecektir. İnsanlar bu nedenledir ki farklı hayatlar görebilmek için sinemaya gider, film izlerler. Senaristi de o insanlardan ayıran nokta farklı hayatları görebilmesi, kurgulayabilmesidir. Senaryonun hikayesini yazmaya başlamadan önce günlük hayatın bu klişelerinden arınmak, izlenebilecek bir hikaye oluşturmak gerekmektedir. Bunu yaparken de karakterin günlük rutinini kırmamız gerektiğini de hiçbir zaman unutmamalıyız.

Örnek verecek olursak, Ali bizim ana kahramanımız olsun. Hikayemizde Ayşe’yi çok seviyor ve onu babasından istemeye gidiyor. Babasının bu evliliği onaylaması ve Ali’yle Ayşe’nin evlenip mutlu bir yuva kurmasını anlatacaksak bizim filmimizi kimse izlemez. Az önce dediğimiz gibi hikayemizi kırmamız gerekmektedir. Yani babasının bu evliliği onaylamaması, hatta evlenebilmeleri için birtakım şartlar öne sürmesi hikayemizi etkileyici hale getirir. Dikkat ettiyseniz rutini kırarak yeni, izleyicinin de merak edeceği bir maceraya giriş yapmış olduk.

Uzun metraj film senaryosu yazacak senaristlerin filmlerinin hikayesini minimum 6 sayfada tutmaları gerekmektedir. Daha azı, senaryomuzu yazmaya başladığımız anda tıkanmamıza neden olabilir. Bitmiş bir hikaye, senaryomuzu yazarken bize yol gösterecektir.

Senaryoda Karakterler

Hikayemizi yazarken karakterlerimiz de hayat bulmaya başlar. Onları tanır, isimlerini, mesleklerini, nereli olduklarını, beklentilerini, motivasyonlarını, korkularını, ideallerini yani kısaca fiziksel, sosyolojik ve psikolojik özelliklerini ortaya çıkarırız. Bir karakteri yeterince tanımıyorsak hikayemizde oradan oraya savrulan bir karakter halini alacaktır. O nedenle senaryo yazmaya başlamadan önce karakterlerimiz hakkında yeterince bilgi sahibi olmalıyız. Bunu da karakter özelliklerini oluşturarak yapmalıyız.

Senaryo Yazım Formatı

Senaryonun diğer yazım formatlarından ayrı bir formatı vardır. Yani düz yazı formatıyla yazdığımız bir senaryoyu kimseye okutamayız.

Dünya üzerinde yazılan bütün senaryolar sadece 2 formata bağlı kalınarak yazılır. Senaryo yazım formatları “Amerikan Format” ve “Fransız Format” tır. Bu iki senaryo yazım formatı içerik olarak değil, biçimsel olarak birbirinden ayrılırlar. Yani her iki format da temelde aynı şeyi anlatır, hikayemizi. Ama biçimsel anlamda farklılıkları vardır. Aşağıdaki örnekte bu farkı çok net bir şekilde görebileceğiz.

Fransız Formatı

Amerikan Formatı

Örneklerden de anlaşılacağı üzere her iki format, sadece biçimsel olarak birbirinden ayrılmaktadır. Bir senarist, kendisine kolay gelen herhangi bir formatı seçip yazmaya başlayabilir.

Senaryo Yazım Teknikleri

Senaryo yazım teknikleri konusuna gelmeden önce senaryo sahnelerden oluştuğunu belirtmek gerekmektedir. Yani sahnelerin birleşimi bize senaryoyu verir. Sahne demek aslında iki farklı olguyu bir arada toplayan bir yapı demektir. Mekan ve Zaman… Anlatacağımız bir mizansende karakterler mekan ya da zaman değiştiriyorsa sahne de değişmelidir. Sahneyi yazmaya başlamadan önce sahne başlığı atarız. Örnek bir sahne başlıkları aşağıdaki gibidir.

SAHNE 1                 KÜTÜPHANE/İÇ/GÜN

SAHNE 2                 CADDE/DIŞ/GECE

Sahnelerin uzunluğu, bizim o sahnede anlattığımız olay kadardır. İstersek sahneyi çok kısa, istersek de çok uzun tutabiliriz. Ama bir sahne ne kadar uzarsa onu izleyen bir izleyicinin de algısı o denli kaybolabilir.

Sahne yazımında dikkat edilmesi gereken en önemli husus, bir sahnenin bizim zihnimizde nasıl canlandıysa onu o şekilde kağıda dökmemizdir. Buna sahne atmosferi oluşturmak da denir. Burada da dikkat etmemiz gereken şey, hikayemiz ve karakterimizin işine yarayacak detaylandırmaları yapmaktır. Örneğin bir otel odası sahnesi yazacaksak öncelikli olarak o odanın nasıl bir oda olduğunu tanıtmamız gerekir. Kaç yıldızlı bir otelin odası? İçerisi kasvetli mi yoksa aydınlık mı? Yatak örtüsü pis mi yoksa son derece düzenli mi? Tabii bu detayları, az önce bahsettiğimiz gibi hikayenin işine yarayacak detaylar olması beklenir. Bir otel odasında klima olup olmaması karakter o klimayı kullanmayacaksa gereksizdir, yazılması gerekmez.

Bir film, hikayemizi kaç sahneyle aktarabiliyorsak o kadar sahneden oluşur. Sahnelemede dikkat etmemiz gereken onların sayısı değil, katmanlı olup olmadıklarıdır. Yani bir sahne, senaryodan atıldığından anlatımda ve hikayede herhangi bir değişiklik olmuyor, bir eksiklik yaratmıyorsa o sahne katmansız sahnedir. Yani hikaye için önemsizdir. Senaryo yazarken her sahnenin bir şeye hizmet etmesi gerekir.

Film Senaryosu Nasıl Yazılır?

Senarist olmak istiyorum diyen birçok kişinin girdiği ayrımlardan bir tanesi de kendilerini film senaryosu ve dizi senaryosu yazmak arasında bir seçim yapmak zorunda hissetmeleridir. Şu unutulmamalıdır ki yukarıda anlatmış olduğumuz konuların tamamı film senaryosu nasıl yazılır sorusuna bir cevap niteliğindedir. Tabii ki aralarında birtakım farklılıklar da vardır. Film Senaryosu yazmak aslında içerisinde biraz da mesleki idealizm barındırır. Sektörde çalışan dizi senaristlerinin birçoğuna neden dizi senaryosu yazdıklarını sorduğunuzda tamamına yakınının para kazanmak için yazdıklarını öğrenirsiniz. Lakin film senaryosu yazmak daha sanatsal estetik kaygıları da beraberinde getirir.

Dizi Senaryosu Nasıl Yazılır?

Dizi senaryosu nasıl yazılır sorusuna cevap verecek olursak uzun metraj film senaryolarındaki tüm biçimsel kurallar dizi senaryoları için de geçerlidir lakin birtakım farklılıklarından da bahsetmek gerekir. Dizi senaryosu yazmak, film senaryosu yazmaktan çok daha kısa bir zamanda gerçekleşmesi gereken bir iştir ve genellikle film senaryolarında başlayıp biten hikayeler dizi senaryolarında son bölüme kadar uzatılırlar. Dizi senaryosu yazmak istiyorum diyenlere vereceğimiz tavsiye, karakterler üzerine daha uzun süre çalışmaları olacaktır. Günümüzde tıkanan dizilerin en büyük sorunu güçlü karakterler yerine daha yüzeysel karakterlerin kullanılmasıdır.

Nasıl Senarist Olunur?

Senarist olmak istiyorum diyen birçok kişi için öncelikle ya senaryo yazma eğitimini akademik alanda veren üniversitelere gitmek ya da özel eğitim kurularından senaryo kursu almak gerekmektedir. Eğitimler, senaryo kitaplarıyla da desteklenerek teorik anlamda alınması gereken bilgi süreci tamamlanır. Nasıl senarist olurum sorusuna sadece eğitimle olunabilir şeklinde verilecek bir cevap doğru olmaz. Senaryo en çok yazarak öğrenilen bir şeydir. Senaristin bu konuda defalarca yazım pratiği yapması ve belki de bu uğurda birçok yazdığı birçok senaryoyu çöpe atması gerekmektedir.

Her yazılan yeni senaryo hem senaristin kendi dilini oturtmasını sağlar, hem de sektörden yeni yönetmen ve yapımcılarla onu tanıştırır. Şu unutulmamalıdır ki yapımcılar, kalemini bildikleri senaristlerle çalışmak isterler. Senarist olmak istiyorum demekle senarist olunmayacağını da bu şekilde açıklamak gerekmektedir.

Senaryo Örnekleri

Aşağıda film ya da dizi sektörü için yazılmış senaryo örneklerini bulabilirsiniz. Şunu söylemek gerekiyor ki paylaştığımız senaryolar, hiçbir yanlışı olmayan senaryolar değildir. Muhakkak içinde birtakım yazım yanlışları bulunabilir.

Hababam Sınıfı – Senaryo

Aşkı memnu-final

çocuklar Duymasın..Bölüm-84

Danimarkalı Gelin

127-hours

black-swan

PULP FICTION

Senaryo Yazma Programı

Dünyada en çok kullanılan senaryo yazma programları Celtx ve Final Draft’tır. Her ikisi de Amerikan Formatta senaryo yazımını destekler. Final Draft ücretli olup Celtx programını internetten ücretsiz indirebilirsiniz.

Eğer Fransız formatta yazmak istiyorsanız Word programı bu konuda idealdir.

OTURDUĞUNUZ YERDEN SENARYO EĞİTİMİ ALMAK İSTER MİSİNİZ?

SİNEPLUS AKADEMİ ONLİNE VİDEO EĞİTİMLERİ İLE OKUDUKLARINIZI İZLEYEBİLİR, KENDİ SENARYONUZU YAZABİLİRSİNİZ!

DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN TIKLAYIN

Senaryo Kursu

Günümüzde sayıları az da olsa kaliteli eğitim vererek senarist yetiştiren özel akademilere de değinmek gerekmektedir. Eğer senaryo kursu almak istiyorum diyorsanız öncelikle kendinize şu soruları sormanız gerekmektedir.

• Senaryo kursu için ne kadar ücret ödemeliyim?

Öncelikle şu belirtilmelidir ki diğerlerine göre pahalı olan kurs, diğerlerinden daha iyi bir kurs olmayabilir. Bunun için sizin ayırdığınız bütçe çok önemlidir. Senaryo kursu ücretleri özel eğitim kurumlarının öğrencilere sunduğu hizmetlere ve stratejilerine göre değişmektedir. Bir kursun iyi olması için fiyat dışında birçok kriter bulunmaktadır.

• Öğrencilerine sundukları olanaklar nelerdir?

Hangi kurs bizden mezun olduğunuzda senarist olacaksınız şeklinde bir vaatte bulunuyorsa o kurstan uzak durmanızı öneririz. Kurslar sizlere yönetmen olma yolunda bir alev yakarlar ama o alevi yangına döndürmek de tamamen öğrencinin elindedir.

• Sınıfları kaç kişiden oluşuyor?

Ne kadar çok öğrenci, o kadar az pratik yapılmasına sebep olacaktır. Senaryo kurslarında eğitmenle birebir diyaloga girmek ve öğrencinin kendini rahat hissetmesi gereklidir.

• Pratik bir eğitim mi alacağım?

Bazı akademiler senaryo eğitimini kara tahtanın önünde çizerek anlatır, uyguladıkları bu sisteme de pratik eğitim derler. Senaryo eğitimi alacak öğrencinin gerek sınıf içinde gerekse de ev ödevleri alarak yoğun bir yazım süreci içerisinde olması gerekmektedir.

• Senaryo kursu sırasında ve sonrasında bir senaryo yazabilecek miyim?

Öğrenme sürecini tamamlayan en önemli konulardan bir tanesi de öğrencinin kendi senaryolarını yazması, ya da çeşitli senaryo gruplarına dahil olarak kendini geliştirmesidir. Bazı akademiler bu konuda öğrencilere destek vermezken, bazıları da kurs sonrasında bile öğrencilerine sınırsız destek verebilir. Bunun da öğrenci adayı tarafından sorgulanması gerekmektedir.

Senaryo öğrenmenin ya da yazmanın bir yaşı yoktur. Bu yüzden de günümüzde yaşı ve mesleği ne olursa olsun birçok kişi nasıl senaryo yazılır sorusuna cevap vermek istemektedir.

Bu yazımızdan keyif aldıysan SinePlus Akademi yeni dönem Senaryo Kurslarına katılabilir, senaryo yazımının inceliklerini öğrenebilir, iyi senaryo yazmak için kendini geliştirebilirsin.

Bilgi ve Kayıt için: Tıkla…